Sınav Kaygısı Nedir? Nasıl Önlenir?

 

Sınav kaygısı, eğitim hayatının başlangıcından bitişine kadar; hatta profesyonel çalışma hayatında dahi maruz kaldığımız sınavlarda başarılı olamama korkusunun getirdiği stres durumuyla ortaya çıkar. Resmi olarak ilkokul dördüncü sınıftan itibaren ama gayrı resmi olarak 2. Sınıftan başlayan sınavlar ve sonuçlarının değerlendirme usulleri nedeniyle her öğrencide bir nebze sınav korkusu oluşabilir. Peki nedir bu sınav kaygısı? Ve nasıl önlenir? Gelin devamını birlikte inceleyelim.

 

Sınav Kaygısı Nedir?

 

 

Bazı öğrencilerin sınavlardan önce dudaklarının sessizce kıpırdadığını fark ederiz. Annelerinin öğrettiği sınav duası gibi duaları okuyan bu öğrenciler sınav stresini biraz olsun üzerlerinden atmaya çalışır. Online sınav ya da e sınav yapılması dahi sınav stresini azaltmaya yetmez. İşte bu mücadele etmesi zor korkuya sınav kaygısı denir.

 

Bazı öğrencilerde sınav kaygısı o kadar büyük olur ki sınav sırasında heyecandan tutulup kalırlar. Daha ağır kaygı durumlarında ise baygınlık dahi yaşanması söz konusu olabilir. Bu gibi durumları yaşayan kişiler derhal bir uzmandan yardım almak zorundadır. Genelde çok fazla ders çalışan ve başaramama korkusu yaşayan kişilerde imtihan korkusu çok daha yaygın olarak görülür.

 

Okullarda bulunan rehber öğretmenler zaman zaman öğrencilerin sınav kaygı durumunu belirlemek için testler yaparlar. Bu testlerin değerlendirme aşamalarında kullanılan ölçeklere göre kaygı durumu belirlenir. Bazı öğrenciler sağlıksız bir ölçekte umursamaz olabilir. Bu öğrenciler için de başaramama kaygısından çok umursamazlık durumu söz konusudur. Bir nebze sınav heyecanı adrenalin açısından faydalı olabilir.

 

Sınav Kaygısı Ölçeği Nedir?

 

Sınav kaygısı yaşayan öğrencileri tespit etmek, bu kaygının nedenlerini belirlemek ve çözüm yollarını bulabilmek için kullanılan ölçeklere verilen genel isimdir. Bu değerlendirme ölçeği uygulaması genelde 7 ve 8. Sınıflardan itibaren uygulanır. Ancak daha küçük yaş gruplarında uygulanan ölçekler de bulunur.

 

Rehber öğretmenlerin yaptığı değerlendirmelere göre sınav kaygısı ölçeği skalasında öğrencinin aldığı değer önemlidir. Hastalık boyutunda olmayan kaygı boyutu kontrol atında tutulduğu sürece zararsızdır. Hatta faydası olduğu dahi iddia edilmektedir. Ancak bu ölçekteki değerlendirme skalasında kaygının boyutu hastalık derecesinde yüksek çıkarsa, o zaman profesyonel destek alınması önerilir.

 

Bu destek için gerekli görüldüğü takdirde ilaç dahi kullanılabilir. Bu sayede sınav kaygısı kontrol altına alınabilir. Ancak bu kaygıyı kontrol etmenin daha doğal yöntemleri de bulunabilir. Doğru nefes alma teknikleri ile birlikte doğal beslenme ve meditasyon çalışmaları bu konuda başvurulan yöntemlerden bazılarıdır.

 

Sınav Kaygısı Belirtileri Nelerdir?

 

Sınav kaygısı belirtileri her öğrencide farklı olarak ortaya çıkabilir. Bazı çocuklar bunu dışarıya belli etmeden kendi içinde baş etmeye çalışır. Bazıları ise hırçın ve kavgacı bir tutum sergiler. Bazılarında sindirim ve yeme bozukluğu şeklinde kendini gösterir. Şimdi gelin genel olarak belirtilere bakalım:

 

• Ben zaten başarısızım. Bu sınavı da başaramayacağım.

• Kalp spazmı geçiriyormuş gibi şikâyetler.

• Mutsuz ve huzursuz bir durumda olma.

• Ders çalışma konusunda isteksiz davranma.

• Aşırı terleme özellikle el ve ayaklarda.

• Sebepsiz yere mide bulantısı, istemsiz şekilde kusma

• Yemek yeme konusunda isteksiz davranma.

• Dikkat eksikliği ve konsantre olma konusunda zorlanma

 

Eğer sizde bunlardan biri varsa ve sınava girecekseniz bunu aşmak için rehber öğretmene danışınız.

 

Sınav Kaygısı Testi Nedir?

 

Dershanelerde ve okullarda sınav kaygısı yaşayan öğrencileri tespit edip nedenlerini ortaya çıkarmak için uygulanmakta olan testlerin genel adıdır. MEB tarafından belirlenmiş testler olduğu gibi Rehberlik Araştırma Merkezi’nde çalışmakta olan rehber öğretmenler tarafından da düzenlenebilir. Bazı okullarda özel nedenler olabileceği için sınav kaygısı testi okul rehber öğretmeni tarafından düzenlenir. Özellikle 7,8 ve 12. Sınıflarda uygulanması önemlidir. Bundan farklı olarak önceki sınıflarda da bu testin uygulanması öğrencinin kendini tanımasına ve soruna daha büyümeden müdahale edilmesine imkân verir.

 

Sınav Kaygısı Azaltma Teknikleri Nelerdir?

 

 

Sınav kaygısı azaltma teknikleri kişiye göre farklılık gösterse de genel olarak uygulanabilecek bazı yöntemler vardır. Gelin şimdi bu genel yöntemlere bir göz atalım;

• Sınava yeterince çalıştığınız ve elinizden geleni yaptığınız konusunda kendinize sürekli telkin verin.

• Nefes ve meditasyon çalışmaları yapın. Doğru nefes aldığınız sürece kaygının size vereceği olumsuz etkiler azalacaktır.

• Uyku düzeninize mümkün olduğu kadar sadık olun. Gece yarılarına kadar ders çalışmak yerine; gün içinde programlı ve düzenli bir çalışma sistemi oluşturun.

• Bazı dershanelerde sınav öncesinde sınav kampı uygulaması yapılmaktadır. Dilerseniz bunlara katılın. Bu kamplarda hem ders çalışma hem de motivasyon konusunda yararlı çalışmalar yapılmaktadır.

• Boş zamanlarınızda arkadaşlarınızla ve ailenizle vakit geçirmeye çalışın.

• Sınav tarihleri konusunda net olmak için bir sınav takvimi düzenleyin. Bu sayede “Sınav ne zaman?” Diye düşünüp kendinizi strese sokmazsınız.

• Hobilerinizden asla uzaklaşmayın. Onlar sizin için deşarj olma yöntemlerinden biridir.

 

Sınav Günü Stresini Azaltma Teknikleri 

 

• Sınav yerini önceden görüp nasıl gideceğinizi mutlaka belirleyin.

• Sınav eşyalarınızı önceden hazır edin.

• Hafif bir kahvaltı yapın.

• Rahat kıyafetler giymeye özen gösterin.

• En az 30 dakika önce sınav yerinde olun.

• Bir gece önce ve sabah motivasyon çalışmalarınızı yapın.

 

Bütün bunların ötesinde sınav kaygısını azaltmak ve önlemek aslında çevremizdeki insanların tutum ve davranışlarındaki değişimlerle mümkün olacaktır. Sınav bir kaygı ve korku ortamı olmaktan ziyade öğrencinin kendi hedefine giden yolda bir rehber niteliğinde olmalıdır. Sınav sonuçları onların yapabileceklerini ölçen ve belirleyen bir ölçekten çok, amaçları için onlara yol göstermelidir.

Gülhane Akademi, deneyimli rehberlik hizmeti kadrosu ile öğrencilerinin sınav kaygısının doğru şekilde yönetilmesi sağlar. Siz de Gülhane Akademi bünyesinde verilen kurs ve rehberlik hizmetleri hakkında bilgi almak için hemen iletişime geçebilirsiniz.